Xkoren Electric alçak gerilim kontaktörleriİ IEC 60947-4-1 ve TS EN 60947-4-1 normlarına göre 3 ve 4 kutuplu olarak üretilmekte ve çeşitli kullanma kategorilerinde motoların, aydınlatma sistemlerinin, kompanzasyon sistemlerinin ve çeşitli endüktif yüklerin anahtarlanmasında ve kumandasında güvenle kullanılabilirler.
Genel çalışma prensibi olarak; bobin uçlarına enerji uygulandığında kapalı olan kontaklarını açan, açık olan kontaklarını kapatan, uzaktan kumanda edilebilen elektromanyetik anahtarlardır.
Termik röleler ile birlikte kullanıldıklarında devreyi aşırı yük akımlarına karşı korurlar.
Kullanma kategorilerine göre; AC1 de 20A'den 1200A'e kadar; AC3'te 6A'den 1000A'e kadar anma akım aralıklarında üretilmektedirler. 242V'den 500V'ye kadar kapsamlı bobin besleme gerilim imkanı olan kontaktörlerde; standart olarak 220V beslemeli bobin kullanılmaktadır.
Yana takılabilen yardımcı kontaklar; 40A'ya kadar 1NO veya 1NC, 40A'den büyük kontaktörlerde 1NO+1NC yardımcı kontak olarak sunulmaktadır. Üzerine takılabilen yardımcı kontak, yedek ana kontak takımları, mekanik kilit ve yedek bıbinlerde aksesuar olarak sunulmaktadır.
Kontaktör, anma akımlarına ve üzerinden geçecek yük cinsine göre doğru seçilmelidir. Kontaktör seçimi doğru yapıldıysa ve işletme şartlarında bir bozukluk yoksa kontaktörler arıza yapmadan milyonlarca kez açma-kapama yapabilen anahtarlama elemanlarıdır.
Kompanzasyon çözümlerinde kondasatörlerle birlikte kullanılmaları durumunda kompanzasyon blokları da takılarak "kompanzasyon kontaktörü" olarak da kullanılmaktadırlar. Sahip oldukları akım sınırlayıcı kontak blokları sayesinde kondansatörlerin kalkış akımlarını sınırlandırırlar. Böylece kondansatörlerin ve kontaktörlerin ömrü uzar, kontaktör kontaklarındaki yapışmalar engellenmektedir. Ayrıca kompanzasyon bloğu ve direnç kablosu aksesuar olarak da kullanıcıya sunulmaktadır.
Bir kondansatör devreye girerken harmonik akımların varlığı ve şebeke geriliminin toleransı kondansatörlerin nominal akımının (ln) yaklaşık 1,3 katı sürekli akım akışına sebep olabilmektedir. Kontaktörler lth=1,3x1, 15xln=1,50 ln termik akımı taşıyabilecek kapasitede seçilmelidir.
Çeşitli uygulamalar için kullanılacak kontaktörleri seçerken kontaktörün kumanda ettiği yükün tanımlandığı kullanım kategorisi esastır. Kullanma kategorileri uygulamaya göre kapama akımını, kesme akımını ve güç fatktörünü belirler. Bir uygulama için bir kontaktörün doğru seçimi, o kontaktörün söz konusu akımı yüke güvenilir bir şekilde sağlayabileceği, istenilen servis ömrünün tamamında, aşırı ısınma olmadan veya ana kutupların daha düşük seviyede kullanılmasına neden olmadan çalışabilmesidir.
Kontaktörlerin En Çok Kullanıldığı Kullanma Kategorileri
- AC-1 Endüktif olmayan yükler, ısıtma sistemleri (Tek faz ısıtıcı devrelerinin kumandasında 3 kutuplu kontaktör kullanıldığında kutuplar seri bağlanmalıdır. 2 kutup seri bağlanırsa anma çalışma akımı kontaktör işletme akımının 1,6 katı, 3 kutup seri bağlanırsa 2,25 katı alınabilir)
- AC-2 Bilezikli asenkron motorlara yol verme, ters yönde çalıştırma, adımlı çalıştırma, vinç ve metalurji uygulamaları, tel ve kablo çekme makineleri
- AC-3 Sincap kafesli asenkron motorlara yol verme Ie<100A için kompresörler, pompalar, fanlar, valfler, asansör, konveyörler, klimalar
- AC-4 Sincap kafesli asenkron motorlara yol verme, ters yönde çalıştırma, baskı ve matbaa makineleri, tel ve kablo makineleri, keksik çalışmalı takım tezgahları
- AC-5a AC akım deşarj lambalarının anahtarlanması
